Şahıs Şirketi Nedir?

Bir iş fikrini hayata geçirmek istiyorsan ilk olarak hangi şirket türünü seçeceğine karar vermen gerekir. Şahıs şirketi, bireysel girişimciler için en uygun seçenektir. Genellikle tek kişi tarafından kurulan şahıs şirketleri, düşük maliyetle hızlıca faaliyete geçmeni sağlar. Türk Ticaret Kanunu’na göre en temel şirket türlerinden biri olan şahıs şirketinde yasal ve mali yükümlülükler doğrudan şahsa ait olur. Yazımızı okuyarak şahıs şirketi hakkında detaylı bilgi sahibi olabilir, şahıs şirketi kurmaktan kapatmaya pek çok konuda fikir edinebilirsin.
Şahıs Şirketinin Özellikleri Nelerdir?
Şahıs şirketinin temel özellikleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Şahıs şirketi genellikle bir kişi tarafından kurulur ve yönetilir. Ortaklı yapılar da mümkündür ancak yaygın değildir.
- Şahıs şirketi kurarken belirli bir sermayeye ihtiyaç duyulmaz. Elindeki sermayenin miktarı ne olursa olsun şahıs şirketini kurup işe başlayabilirsin.
- Şahıs şirketi kurmak istiyorsan gerekli belgeleri tamamlayarak sadece birkaç gün içinde şirketini faaliyete geçebilirsin.
- Şahıs şirketi gelir vergisi sistemine tabidir. Vergiler şirketin kazancına göre hesaplanır. Şirketin kazancı, şirket sahibinin kişisel gelir beyanına dahil edilir.
- Şahıs şirketinin muhasebe yükü limited ya da anonim şirketlere kıyasla daha azdır. Muhasebesi genellikle işletme defteri ya da serbest meslek kazanç defteri üzerinden tutulur.
- Tek bir kişi tarafından yönetildiğinden karar alma süreçleri ortaklı yapılara göre çok daha hızlı bir şekilde tamamlanır.
- Şahıs şirketi sınırsız sorumluluk gerektirir. Şirketin borçları sadece şirkete ait değildir. Borçların ödenmemesi durumunda şirket sahibinin evi, arabası gibi kişisel mal varlığı da tehlikeye girebilir.
Şahıs Şirketi Kurmanın Avantajları
Şahıs şirketi kurmak istiyorsan seni bekleyen birçok kolaylık olduğunu bilmelisin. Özellikle düşük maliyetli ve hızlı bir başlangıç yapmak isteyen girişimciler için bu yapı oldukça avantajlıdır. Hadi gel, şahıs şirketi kurmanın avantajlarını yakından inceleyelim:
Düşük Kuruluş Maliyeti
Şahıs şirketi kurma maliyeti diğer şirket türlerine oranla oldukça düşüktür. Şahıs şirketi açma maliyeti; noter, vergi dairesi ve mali müşavirlik işlemleriyle birlikte 2025 yılı itibariyle yaklaşık 2.500-4.000 TL arasındadır. Miktar zaman içerisinde artıp değişebilir ancak yine de yeni mezun bir girişimci, büyük yatırımlar yapmadan kendi işini kurup çalışmalarını başlatabilir.
Hızlı ve Pratik Süreçler
Şahıs şirketi sahibi olmak limited ya da anonim şirket sahibi ya da ortağı olmaktan çok daha kısa sürer. Başvuru süreci, gerekli belgeler tamamlandıktan sonra online olarak tamamlanabilir. e-Devlet şahıs şirketi kurma işlemi için en çok tercih edilen platformlardan biridir. e-Devlet platformunun yanı sıra interaktif vergi dairesi üzerinden de başvuru yapılabilir. Online başvurular 1 ila 3 iş günü içerisinde sonuçlanır ve şirket faaliyete geçer. Örneğin, e-ticaret platformun için şahıs şirketi kurmak istiyorsan herhangi bir aksilik olmaması durumunda hafta sonu karar verip pazartesi ilk faturanı kesebilirsin.
Kolayca Yürütülen Muhasebe İşlemleri
Şahıs şirketlerinde defter tutma ve mali işlemler limited ya da anonim şirkete göre çok daha sade ve basittir. Şahıs şirketleri için genellikle İşletme Defteri ya da Serbest Meslek Kazanç Defteri tutulur. Örneğin serbest çalışan bir yazılımcı, aylık gelir gider takibini tek bir defter üzerinden kolayca işleyebilir. Tüm bunlardan ötürü şahıs şirketi muhasebe ücreti de diğer şirketlere oranla çok daha uygun olur.
Bireysel Yönetim
Şahıs şirketleri tek bir kişi tarafından yönetilir. Bu nedenle ortak aramak, genel kurul beklemek ya da yönetim onayı almak gerekmez. Tüm kararları şirket sahibi tek başına verir, işini tamamen kendi planlarına göre şekillendirir.
Şirketi Kapatma Süreçlerinin Kolaylığı
Şahıs şirketi kapatma süreci, diğer şirket türlerine kıyasla daha basit ve daha az maliyetlidir. İşi sonlandırma ya da işin yönünü, sektörünü değiştirme ihtimaline karşı şahıs şirketi kurmak daha avantajlıdır. Örneğin, bir iş fikrini test eden girişimci, beklediği sonucu alamazsa şirketini kısa sürede kapatıp yeni bir projeye geçebilir.
Şahıs Şirketi Kurmanın Dezavantajları
Şahıs şirketinin avantajları olduğu gibi dezavantajları da bulunur. Şahıs şirketi kurmayı düşünüyorsan öncelikle bu dezavantajları da bilmen gerekir:
Sınırsız Sorumluluk
Şahıs şirketlerinde şirket borçlarından yalnızca şirket varlıkları değil şirketin sahibinin kişisel mal varlığı da sorumludur. Dolayısıyla şahıs şirketi üzerinden bir kafe açtığında ve işler beklediğin gibi gitmediğinde, kira, maaş ya da vergi borçlarını ödeyemediğinde alacaklılar evine ya da aracına haciz koyabilir. Yüksek maliyetli ya da riskli bir iş planlıyorsan bu durumu mutlaka göz önünde bulundurmalısın.
Gelir ile Artan Vergi Oranı
Şahıs şirketleri, Gelir Vergisi Kanunu’na göre artan oranlı vergi dilimine tabidir. Şirketin ilk zamanlarında, düşük bir kazanç elde edilirken bu sistem avantajlı olarak görünebilir. Ancak yıllık kazanç 1 milyon TL’yi aşmaya başladığında %40’a kadar çıkan bir vergi oranı ile karşılaşabilirsin.
Yatırım ve Kredi Alma Süreci Daha Zorlu Olabilir
Bankalar ya da yatırımcılar, şahıs şirketlerine daha temkinli yaklaşır. Hisse devri mümkün olmadığı için dışarıdan ortak alma ya da yatırımcı çekme ihtimalin sınırlıdır. Örneğin, ürününü büyütmek için melek yatırım almak istediğinde şahıs şirketine sahip olmak seni sınırlayabilir.
Kurumsal Algı Noksanlığı
Büyük müşteriler ya da resmi ihaleler söz konusu olduğunda şahıs şirketi bazı durumlarda “küçük ölçekli işletme” algısı yaratabilir. Bu durum da iş geliştirme süreçlerinde bazı fırsatları kaçırmana neden olabilir.
Karmaşık Şirket Devri Süreçleri
Şahıs şirketini başka birine devretmek, limited şirketteki gibi hisse devriyle yapılamaz. İşletmenin tüm sorumluluğu kurucuya bağlı olduğu için şirket satışı ya da devir süreci daha meşakkatlidir.
Şahıs Şirketi ile Limited Şirket Arasındaki Farklar
Şahıs şirketleri ve limited şirketleri arasında pek çok fark bulunur. Bir şirket kurmayı düşünüyorsan bu farkları öğrenerek senin için en avantajlı şirket türünü seçebilirsin.
Şirket Özelliği | Şahıs Şirketi | Limited Şirketi |
---|---|---|
Sorumluluk | Sınırsız | Sermaye ile sınırlıdır. |
Sermaye Gereksinimi | Yok | En az 50.000 TL* |
Vergilendirme | Gelire göre artan oranlarla %15–%40 arası) Gelir Vergisi | %23 sabit oranla Kurumlar Vergisi* |
Muhasebe Yükü | İşletme ya da serbest meslek defteri yeterlidir. | Yevmiye ve defter-i kebir gibi resmi defterler tutulur. |
Ortaklık Yapısı | Esnek | En az 1, en fazla 50 ortak. |
Yatırım ve Büyüme | Dış yatırım almak ve hisse devretmek zordur. | Yatırımcı çekmek ve hisse devri daha kolaydır. |
Yönetim | Tüm kararlar şirket sahibi tarafından alınır. | Müdürler tarafından yönetilir, ortaklar genel kurulu önemlidir. |
Kapanış Süreci | Daha kolay ve düşük maliyetli. | Kapanış işlemleri daha resmi ve maliyetlidir. |
*2025 Haziran ayının verilerine dayanarak belirtilmiştir.
Şahıs Şirketi Kurma Süreci
Şahıs şirketi kurmak oldukça kolay ve pratiktir. Doğru adımları takip ettiğinde birkaç gün içinde işine resmen başlayabilirsin. İşte adım adım şahıs şirketi kurma rehberi:
Bir Mali Müşavir ile Anlaş
Şahıs şirketini daha kolay bir şekilde kurmak ve süreçleri eksiksiz şekilde tamamlamak için bir mali müşavirle çalışman gerekir. Mali müşavir senin adına başvuruları yapar, defterlerini tutar ve beyannamelerini düzenler. Güvenilir bir müşavirle yola çıkman şirketin sorunsuz bir şekilde işlemesi için kritik öneme sahiptir.
Gerekli Belgeleri Hazırla
Şahıs şirketi kurmak için aşağıdaki belgelere ihtiyaç duyulur:
- Kimlik fotokopisi,
- İkametgah belgesi (e-Devlet üzerinden alınabilir),
- Kira sözleşmesi ya da tapu fotokopisi (Evden çalışacaksan evini ofis olarak gösterebilirsin),
- Noterden imza beyannamesi,
- Muhasebeci vekaletnamesi (Süreci müşavirin yürütecekse).
Vergi Dairesi Kaydını Tamamla
Şahıs şirketi kurmak için gereken vergi dairesi kaydını e-Devlet ya da İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapabilirsin. Belgelerle birlikte yapılan başvurunun ardından, vergi dairesi beyan ettiğin iş yeri adresine yoklama memuru gönderir. Adresin uygun bulunursa, vergi levhan hazırlanır ve şirketin resmen kurulmuş olur.
Meslek Odası Kaydını Yaptır
Yaptığın işe göre meslek odasına üye olman gerekebilir. Örneğin, kuaförsen Esnaf ve Sanatkarlar Odası’na; ticari faaliyetin varsa Ticaret Odası’na kayıt yaptırmalısın.
Defterlerini Tasdik Ettir
Mali müşavirin şirketin türüne göre işletme defteri ya da serbest meslek defteri gibi yasal defterlerini noterden tasdik ettirir.
E-Fatura ve E-Arşiv Sistemlerine Geç
2025 yılı itibarıyla belirli bir ciroyu aşarsan e-fatura ve e-arşiv sistemine geçmen zorunlu hale gelir. Dilersen şirketini kurduğunda doğrudan bu sistemlere geçiş yapabilirsin. E-fatura ile e-arşiv sistemleri, işlemlerini dijital ortamda ve daha verimli yürütmeni sağlar.
SGK Bağ-Kur Kaydını Tamamla
Eğer başka bir işte sigortalı değilsen, şahıs şirketi kurduktan sonra Bağ-Kur’a kaydolmalısın. Bu kayıt, sosyal güvenlik primlerinin düzenli ödenmesi açısından önemlidir.
Şahıs Şirketlerinde Vergilendirme Nasıl Yapılır?
Şahıs şirketi kurduğunda elde ettiğin kazanç doğrudan senin kişisel gelirin sayılır ve bu gelir üzerinden vergi ödersin. Şahıs şirketi vergi oranları, Gelir Vergisi Kanunu’na göre belirlenir ve kazancın arttıkça artan oranlı bir sisteme tabi olursun. Şahıs şirketlerindeki vergilendirme süreçlerine hakim olmak için aşağıdaki başlıklarda yer alan bilgilere sahip olman gerekir:
Vergilendirme Yöntemleri
Şahıs şirketlerinde iki farklı vergilendirme yöntemi vardır: Basit usul ve gerçek usul. Basit usul; küçük esnaf ve belirli şartları sağlayan işletmeler için geçerlidir. Basit usul yönteminde daha az defter tutulur, beyan yükümlülüğü düşer. 2024 yılı için yıllık 150.000 TL gelir sınırının altında kalan bazı meslek grupları bu sistemden yararlanabilir. Gerçek usul ise Ciro sınırını aşan ya da belirli sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin tabi olduğu bir vergilendirme yöntemidir. Gerçek usulde detaylı defter tutulur ve gelir-gider beyanı yapılır. Mali müşavir, iş modeline en uygun vergilendirme türünü seçmene yardımcı olur.
Gelir Vergisi Hesaplama
Şahıs şirketlerinin kârı, kişisel gelir olarak değerlendirilir. Bu nedenle artan oranlı gelir vergisi dilimlerine tabi olursun. Şahıs şirketi gelir vergisi hesaplama işlemini yapabilmen için vergi oranını da bilmen gerekir. 2025 yılında şahıs şirketi vergi dilimleri için örnek oranlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- %15 (ilk dilim)
- %20, %27, %35
- %40 (üst gelir dilimi)
Şahıs Şirketi Sahiplerinin Bilmesi Gereken Diğer Vergi Türleri
Şahıs şirketleri, gelir vergisinin dışında farklı vergi türlerini de ödemekle yükümlüdür. Bunlar aşağıdaki gibidir:
Katma Değer Vergisi (KDV)
Eğer KDV’ye tabi mal ya da hizmet satışı yapıyorsan, KDV mükellefi olursun. Satışlarında tahsil ettiğin KDV’yi devlete beyan eder ve ödersin. Alımlarında ödediğin KDV’yi düşerek farkı ödersin. KDV oranı faaliyet alanına göre %1, %10 veya %20 olabilir. Beyannameler genellikle aylık verilir.
Stopaj (Gelir Vergisi Tevkifatı)
İş yerin kiralıksa kira ödemesinin %20’sini vergi olarak kesip devlete yatırırsın. Başka bir şahıs şirketinden hizmet alıyorsan ödeme yaparken stopaj kesmen gerekebilir.
Geçici Vergi
Her üç ayda bir, yıl sonu gelir vergisinden mahsup edilmek üzere geçici vergi ödersin. Bu sistem, vergi yükünü yıl geneline yayar ve sürpriz vergi borçlarıyla karşılaşmanı engeller.
Damga Vergisi
Yaptığın sözleşmeler, beyannameler ve resmi belgeler için damga vergisi ödenir. Miktarı belgenin türüne ve içeriğine göre değişir.
Tüm bu süreçler, özellikle büyüyen bir işletme söz konusuysa teknik detaylar içerebilir. Dolayısıyla vergi beyanlarını düzenli ve eksiksiz yapmak için bir mali müşavirle çalışman en doğru yol olacaktır.
Şahıs Şirketi Kapanışı ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şahıs şirketini kapatma kararı aldıysan bu süreci de adım adım ve eksiksiz bir şekilde yürütmen gerekir. Aşağıda, şahıs şirketi kapanışı için izlemen gereken temel adımları bulabilirsin:
- İlk olarak şirketin kapatma kararının netleştirilip mali müşavir ile paylaşılması gerekir. Süreç boyunca gerekli resmi işlemleri şirket sahibi adına mali müşavir yürütür.
- Mali müşavirin aracılığıyla vergi dairesine “iş bırakma bildirimi” yapılır. Dilekçenin ardından vergi dairesi yoklama memurunu adresine yönlendirir. İş yerinde ticari faaliyet izine, tabela ya da ekipmana rastlanmamalıdır.
- Şahıs şirketi aktifken Bağ-Kur primi ödeniyorsa şirket kapanışıyla birlikte SGK’ya çıkış bildirimi yapılması gerekir. Bu işlem de yine mali müşavir tarafından yürütülür.
- Ticaret Odası, Esnaf ve Sanatkarlar Odası gibi bir kuruma üye olunduysa üyelik iptal ettirilmelidir. Aksi halde aidat borcu devam eder.
- Şirketin kapanış işlemleri sırasında tüm KDV, gelir vergisi, stopaj gibi vergi borçlarının kapatıldığından emin olunmalıdır. Borçlar kapanmadan, resmi kapanış işlemi tamamlanmaz.
- Eğer bir yazar kasa ya da fiziki POS cihazı kullanıldıysa bunların da kapanış işlemleri için ilgili servisle iletişime geçilmesi gerekir. Gerekli bildirimler yapılmazsa cezai sorumluluk doğabilir.
- Tedarikçiler, müşteriler ya da çalışanlarla yapılan sözleşmeler yasal çerçevede feshedilmelidir. Aksi halde gelecekte hukuki sorunlar yaşanabilir.
- Şirket kapanmış olsa dahi faturalar, beyannameler, sözleşmeler ve defterler gibi belgeler en az 5 yıl boyunca saklanmalıdır. Denetim ya da yasal ihtilaf durumlarında bu evraklar gerekli olabilir.
Şirket kapanışı kısa sürede tamamlanabilir ancak eksik ya da yanlış işlem yapılırsa ileride hukuki ve mali sorunlara yol açabilir.
Kimler İçin Şahıs Şirketi Daha Uygun?
Şahıs şirketi, düşük maliyetli ve hızlı kurulabilen yapısıyla birçok girişimci için ideal bir seçenektir. Aşağıdaki profillerden birine sahipsen bu yapı senin için uygun olabilir:
- Yeni bir iş fikri olan, düşük sermaye ile iş kurmak isteyen yeni girişimciler,
- Tasarımcı, yazılımcı, çevirmen gibi bireysel hizmet sunan freelance çalışanlar,
- Finans, pazarlama, İK gibi alanlarda bireysel hizmet sunan, danışmanlık veren uzmanlar,
- E-ticaret platformlarında ya da sosyal medya üzerinden satış yapanlar,
- Kuaför, terzi, zanaatkar gibi yerel ve küçük işletmeler.
Şahıs Şirketleri İçin Dijitalleşmenin Gücü ve Sipay Çözümleri
Şahıs şirketleri dijitalleşerek hem süreçlerini kolaylaştırabilir hem de kazançlarının artmasını sağlayabilir. E-ticaret sitesi üzerinden satış yapıyorsan ya da hizmetlerini web siten üzerinden satmayı düşünüyorsan Sipay’in online ödeme alt yapıları ile dijitalleşmenin gücünden yararlanabilirsin. Sipay Sanal POS ile 7/24 online ödeme alabilirsin. Web siten yoksa ya da entegrasyon süreçlerini atlamak istiyorsan Sipay’in link ile ödeme seçeneğini tercih edebilirsin. Üstelik tüm bunları düşük maliyet ile çok kısa sürede kullanmaya başlayabilirsin.
Sanal POS ya da link ile ödeme seçeneklerinin yanı sıra şirketinin büyümesi için krediye ihtiyacın varsa Kredi Notu Hesaplama sayfasını ziyaret edebilir, şirketinin finansal disiplinini gösteren metrikleri takip edebilirsin.